Beste mensen van GroenLinks,
Mijn profielwerkstuk gaat over waarom mensen klimaatverandering ontkennen. En ik zoek mensen die duidelijk kunnen aangeven waarom we nu te maken hebben met een klimaatcrisis. Wat vind u van klimaatverandering? Denkt u dat we de klimaatcrisis serieus behandelen? Waarom denkt u dat mensen klimaatverandering negeren? Waarom denkt u dat mensen klimaatverandering ontkennen?

Het antwoord van Bert van Sas (gemeenteraadslid voor GroenLinks Helmond):
Gedurende meer dan 100 jaar hebben mensen fossiele brandstoffen verbrand waarvan het grootste deel de afgelopen 50 jaar. Door het verbranden komt extra  CO2 in de lucht. Te veel CO2 in de lucht zorgt er voor dat de atmosfeer een soort afdekkende deken vormt waardoor de zonnewarmte wordt vastgehouden en de aarde steeds verder opwarmt. Op zich is klimaatverandering van alle tijden; gedurende miljoenen jaren verandert het klimaat geleidelijk door allerlei invloeden en worden ijstijden afgewisseld met warmere periodes. Gedurende miljoenen jaren heeft het CO2 gehalte in de lucht gevarieerd tussen ongeveer 200 en 300 ppm. 

CO2gehalte in de lucht in de afgelopen halve eeuw
De grote hoeveelheden CO2 die de afgelopen 50 jaar in de atmosfeer gebracht zijn hebben relatief voor een razendsnelle omslag gezorgd. Normaal verloopt er meer dan 100.000 jaar om het CO2 gehalte in de lucht van 200 naar 300 ppm op te laten lopen. Halverwege de vorige eeuw zaten we op zo’n maximum van 300 ppm maar de afgelopen 50 jaar is dat CO2 gehalte op een geologische tijdschaal razendsnel opgelopen naar inmiddels meer dan 420 ppm en daar komt ieder jaar 2 ppm bij.  Sinds het bestaan van de mensen is het CO2 gehalte in de lucht nog nooit zo extreem hoog geweest.

Temperatuurstijging
Op dit moment is de mondiale temperatuurstijging al opgelopen tot bijna 1,5 graad en bij ongewijzigd beleid zal dat naar verwachting op lopen tot ongeveer 3 graden aan het eind van deze eeuw.  En als we niets doen kan het zelfs oplopen naar 6 graden over een aantal eeuwen.
Nu lijkt een paar graden temperatuurstijging niet zo schokkend en veel mensen zullen het wel aangenaam vinden als het in Nederland een paar graden warmer wordt. Maar bijvoorbeeld bij 3 graden temperatuurstijging zullen grote delen van de aarde onleefbaar worden en zullen zowel de ijskappen op Groenland als op de zuidpool volledig afsmelten. Dat laatste gaat ons ook in Nederland raken. Het afsmelten van de Groenlandse ijskap zorgt voor een wereldwijde zeespiegelstijging van ongeveer 6 meter. Bij 6 meter zeespiegelstijging wordt het al erg lastig om daar zo’n hoge dijken voor te bouwen en zal een deel van westelijk Nederland opgegeven moeten worden. Het afsmelten van de zuidpool is nog veel dramatischer; dat resulteert in een wereldwijde zeespiegelstijging van bijna 60 meter. In dat geval houdt Nederland op te bestaan; alleen het zuidelijkste deel van Limburg zal dan nog net boven de zeespiegel uitkomen.

Kantelpunten
Maar ook een wereldwijde temperatuurstijging van 2 graden kan al rampzalig worden: Het hele klimaatsysteem bestaat uit een groot aantal labiele evenwichten (warme golfstroom is afhankelijk van Noordpool-kou; reflectie van ijskappen zorgt voor afkoeling en als deze verdwijnen gaat de opwarming extra snel; de permafrost in Siberië bevatten grote hoeveelheden bevroren broeikasgassen, als deze ontdooien zal de opwarming versnellen; etc). Daarom is het uiterst belangrijk dat de opwarming van de aarde binnen deze zogenaamde kantelpunten blijft en de deskundigen zijn het er over eens dat bij 2 graden opwarming het risico al levensgroot is dat een aantal kantelpunten gepasseerd worden waardoor de opwarming onhoudbaar versneld zal worden. Veel informatie hierover is te vinden in het boek “Zes graden”van schrijver Mark Lynas

Samengevat wat vinden wij van klimaatverandering:
Klimaatverandering is een serieus levensgroot probleem dat veel te lang ontkend is en dat de huidige jeugddige generatie al hard kan raken. Daarom moeten we alles op alles zetten om de CO2 uitstoot zo snel mogelijk terug te dringen en binnen een tiental jaren geen enkele CO2 meer uit te stoten

Wordt klimaatverandering serieus behandeld?
Het heeft lang geduurd, maar inmiddels is wereldwijd het besef doorgedrongen dat we een serieus probleem hebben waarvan de aanpak niet langer uitgesteld kan worden. Maar veel noodzakelijke veranderingen komen nog erg traag op gang.

Waarom ontkennen en negeren mensen klimaatverandering?
Voor veel mensen zijn problemen op grote schaal en op lange termijn moeilijk te bevatten. De klimaatverandering kan heel bedreigend zijn en dan voelt het veilig om gewoon te ontkennen. Bovendien hebben mensen de neiging om een verhaal wat ze graag willen horen te geloven. Dus als klimaat ontkenners zeggen dat het allemaal wel meevalt en er weinig aan de hand is, dan willen mensen dat liever geloven dan het verhaal van klimaatwetenschappers die met onheilsberichten komen. Daarnaast is ons politieke systeem (waarin onze politici iedere 4 jaar gekozen worden) er niet op ingericht om lange termijn maatregelen te nemen; veel politici denken in termijnen van 4 jaar; maatregelen die je voor een termijn van tientallen jaren neemt gaan door anderen geoogst worden.

Is de situatie hopeloos?
Nee zeker niet. Alle technologie is voorhanden om het wereldwijde energiesysteem CO2 vrij te maken. En wat sinds kort heel erg gaat helpen is dat de CO2 vrije energiesystemen zoals windmolens en zonnepanelen spotgoedkoop zijn geworden. Energie uit zon of wind is inmiddels een factor 2 tot 3 goedkoper dan energie uit olie, gas of steenkool. Daardoor zie je dat sinds kort de opschaling van CO2 vrije energie in een stroomversnelling komt.

"Ja maar China..."
Je hoort verhalen dat het allemaal geen zin heeft omdat in China nog steeds kolencentrales geopend worden. Dat laatste is waar, maar er is geen enkel ander groot land waar CO2 vrije energie zo gigantisch opgeschaald wordt als in China; de kolencentrales zijn daar tijdelijk en misschien wordt China wel het eerste grote land dat een volledig CO2 vrij energiesysteem heeft. 
Ook de elektrificatie van verschillende energieverbruikers gaat een forse winst opleveren; bijvoorbeeld een elektrische auto gebruikt een factor 3 minder energie dan een brandstofauto. Dat geldt ook voor het verwarmen van een woning met een warmtepomp; ook dat kost een factor 3 minder energie dan het verwarmen van een woning door middel van gasverbranding.

Samenvattend:

  • De klimaatcrisis is veel te lang ontkend
  • We zijn veel te laat in actie gekomen
  • Zonder maatregelen wordt klimaatverandering onhoudbaar en zullen grote delen van de wereld onleefbaar worden
  • Alle technologie is voorhanden om het tij te keren
  • Door de gigantische kostprijsdalingen van zon en wind energie ontwikkelt het energiesysteem zich in een steeds sneller tempo in de goede richting

Tot slot:
De ontwikkelingen gaan in de goede richting, maar we moeten alert zijn dat er geen politieke partijen aan de macht geholpen worden die de klimaatcrisis ontkennen en de energietransitie afremmen. Veel interessante informatie is te vinden in het boek “Not the end of the world” van Hannah Ritchie of op de website https://hannahritchie.com

Heb jij ook een vraag? Stuur deze in naar info@groenlinkshelmond.nl en we komen er (uitgebreid ;-) op terug.

“ Ons politieke systeem (iedere 4 jaar verkiezingen) is er niet op ingericht om lange termijn maatregelen te nemen. ”