Op donderdag 8 november werd in de gemeenteraad de begroting voor 2013 behandeld en vastgesteld. Hieronder volgt de tekst van de bijdrage die fractievoorzitter Ling Ko tijdens de algemene beschouwingen heeft uitgesproken.
Mevrouw de voorzitter!
Geachte aanwezigen op de publieke tribune, ambtenaren, collega raadsleden en college.
Anderhalve week geleden presenteerde het nieuwe kabinet het regeerakkoord. Daaruit kunnen wij opmaken dat vele maatregelen gevolgen zullen hebben voor de uitkering uit het gemeentefonds waardoor gemeentefinanciën verder onder druk komen te staan. Er komt wat op ons af de komende jaren. Decentralisatie van taken zet zich door. Dit betekent dat we meer beleidsvrijheid krijgen, wat goed is; de financiële middelen die daar tegenover staan zijn echter zeer beperkt. De transities in het sociale domein bijvoorbeeld bieden nieuwe kansen, maar er zijn ook risico’s. We doen een beroep op meer participatie: eigen kracht en verantwoordelijkheid van mensen. Gelukkig zijn de meeste mensen voldoende zelfredzaam. Maar voor hen die er toch niet helemaal uitkomen, dient een sterk en onafhankelijk vangnet te komen. Ook pleiten wij voor een versterking van de inspraakrecht van hulpbehoevenden.
De bestuurlijke druk op schaalvergroting wordt vanuit Den Haag steeds meer opgevoerd teneinde besparingen te realiseren. In dit kader vinden wij het een goede zaak dat de Peelgemeenten gezamenlijk de intentie hebben uitgesproken om nauwer samen te gaan werken op de terreinen van zorg, werk en inkomen. GroenLinks juicht deze ontwikkeling toe en wij moedigen verbreding van de samenwerking in de nabije toekomst aan.
De samenleving verandert en dus moet ook de overheid mee veranderen. Kerntakendiscussies worden volop gevoerd. De lokale overheid treedt steeds meer op als regisseur die streeft naar een maximale mobilisatie van de eigen kracht van haar inwoners. Een andere kijk op de overheid vraagt meer eigen verantwoordelijkheid van inwoners. Geen verkeerde ontwikkeling, mits we voldoende oog blijven houden voor sociaal kwetsbaren. Eigen verantwoordelijkheid nemen betekent dat inwoners meer zelf moeten doen. In dit licht willen wij de belangrijke rol die vrijwilligers en mantelzorgers in onze samenleving spelen extra benadrukken. We kunnen ze niet missen, dus waar nodig, is ondersteuning vanuit de gemeente gewenst.
Ook culturele instellingen en organisaties ontkomen niet aan de bezuinigingen. In Helmond mogen wij ons gelukkig prijzen met een breed en divers cultureel aanbod. Wij zijn verheugd dat ondanks de financieel moeilijke tijden nog altijd vele mensen gemotiveerd zijn en die zich niet creatief belemmerd voelen om zich in te zetten voor een goed cultureel klimaat in Helmond. Veelal vrijwillig zetten zij zich in om onze stad nog bruisender, aantrekkelijker en leefbaarder te maken. GroenLinks hoopt dan ook dat de aandacht voor Brabant Culturele Hoofdstad een ondersteuning zal zijn voor het brede culturele veld in Helmond.
Er zijn, mede door de moeizame economische ontwikkelingen, grote problemen ontstaan rond de centrumplannen. Het doet zeer om te zien hoe het centrum er momenteel bij ligt: gaten en wegversperringen zijn aan de orde van de dag. Er liggen grote terreinen braak, terwijl er ook nog volop leegstand is. Verder afschalen van de centrumplannen is bittere noodzaak. Omliggende gemeenten kampen met exact dezelfde problematiek. Ook in dit veld zal Helmond nog veel meer de samenwerking met de regio moeten zoeken om gezamenlijk de problemen aan te pakken en te stoppen met bouwen voor leegstand.
De huidige uitbreidingsplannen beogen de terugkeer van winkelend publiek. Dit college gaat daarmee volstrekt voorbij aan het feit, dat winkelgedrag de laatste jaren ingrijpend is veranderd door de komst van online webwinkels. Door onverkort op uitbreiding te blijven inzetten gaat het college volstrekt aan die ontwikkeling voorbij. GroenLinks verzoekt u om de plannen alsnog bij te stellen. Het is niet langer een kwestie van kwantiteit, maar van onderscheidend vermogen en kwaliteit.
Voorzitter, ik wil de wethouder vragen naar de voortgang van de centrumplannen. GL wil specifiek vragen naar het contract met ForumInvest/Van Wijnen. Het contract zou in september getekend worden, maar tot op heden hebben wij er nog niets van vernomen. Hoe staat het ermee? Hoe lang blijft het terrein nog braak liggen? Waarom wordt er al volop gesloopt, terwijl de concrete invulling van het terrein nog helemaal niet vast staat? Xperience World zal nu 350 parkeerplaatsen voor zijn rekening gaan nemen. Waarom is voor deze constructie gekozen?
Wij hadden niet gekozen voor de investering in parkeerplaatsen, want daarmee wordt voorgesorteerd op duurzame leegstand. Juist gezien de afnemende bezetting die mogelijk nog enige tijd zal doorzetten leidt dit tot kapitaalvernietiging. Dat geld zouden wij anders willen besteden, aan sterke wijkaccommodaties bijvoorbeeld of kwalitatieve woonruimte in het centrum voor jongeren. Want er is behoefte aan woonruimte bij deze doelgroep.
In dit licht wil ik de wethouder vragen naar het voormalige pand van GGZ op de Zuid-Koninginnewal. Woonpartners heeft plannen om daar woningen te realiseren voor mensen die tijdelijk onderkomen zoeken, bijvoorbeeld omdat zij door scheiding of financiële problemen een tijdelijke woning wensen. Het bestemmingsplan voor de locatie wil de gemeente echter niet wijzigen zodat niet gestart kan worden met herontwikkeling. Klopt het voorzitter, dat de gemeente een wijziging van bestemming blokkeert? En is er over het algemeen overleg tussen gemeente en eigenaars van leegstaande panden? In hoeverre bevordert de gemeente dat andere bestemming al dan niet tijdelijk mogelijk gemaakt kan worden?
Voorzitter, het klimaatprogramma loopt dit jaar af. Op lange termijn streven we naar een klimaatneutrale gemeente. Op kortere termijn willen we de eigen organisatie klimaatneutraal maken. Deze laatste ambitie heeft de gemeente zichzelf ten doel gesteld voor 2012. Graag horen wij van de wethouder of dit doel behaald is. De SLOK-middelen worden niet gecontinueerd. Wat betekent dit voor het nieuwe klimaatbeleid van Helmond voorzitter? En hoe gaan we ervoor zorgen dat we toch een hoogwaardig programma kunnen afleveren?
Werken aan een duurzame toekomst doen we samen, met inwoners, scholen, bedrijven en instellingen. Er zijn in het land volop nieuwe ontwikkelingen aan te wijzen. Zo is het mogelijk om als collectief van particulieren gebruik te maken van een geschikt dak in de buurt om zonnepanelen te plaatsen. De kans is groot dat het nieuwe kabinet met regelgeving komt om dit fiscaal aantrekkelijk te maken. Dan investeer je in zonnepanelen op het dak van een ander (bijvoorbeeld een winkelcentrum, school, kantoor of bedrijf), en via saldering komt dit dan weer ten goede aan je eigen energieverbruik. Ook wij zouden graag zien dat de gemeente hierin een positieve rol speelt. Lokale energiecoöperaties winnen steeds meer terrein. Voorzitter, binnen het SRE is Wethouder Tielemans ambassadeur voor lokale energiecoöperaties. Kan de Wethouder aangeven wat hij daar concreet aan doet?
Verder willen wij de wethouder attenderen op de Zonatlas, die in één oogopslag laat zien welke daken in een gemeente geschikt zijn voor het plaatsen van zonnepanelen en het opwekken van zonne-energie. Huiseigenaren kunnen door middel van een eenvoudige rekenmodule snel uitrekenen wat de investering hen zal opleveren. Het zou goed zijn als Helmond hierop aanhaakt. Hiervoor dienen wij een motie in.
GL vraagt verder aandacht voor het unieke Coovelse bos dat gelegen is naast de Automotive Campus. Onlangs presenteerde de werkgroep Coalescens het boek ‘Niet zomaar een bos’ waar enkele raadsleden bij aanwezig waren. Coalescens inventariseerde meer dan 2000 daar aanwezige paddestoelen, waarvan diverse uniek in de wereld! Welke maatregelen wil de gemeente treffen om dit bos intensiever te beschermen?
Voorzitter, ik kom tot een afronding. Wij constateren al jaren dat het college vasthoudt aan de jaarlijkse reservering van onrendabele investeringen. Wij zouden voor een andere investeringsvolume hebben gekozen om op de kapitaallasten te besparen die dan voor andere doeleinden ingezet kunnen worden zoals onderwijs, zorg en welzijn. Mijn voorganger diende daarvoor in 2010 al een amendement in. Als we toen die keuze hadden gemaakt dan hadden we vandaag de dag al 300.000,- kunnen bezuinigen op kapitaallasten. Dat vinden wij een gemiste kans.
Tot zover.